Odszkodowanie
Instytucja odszkodowania została uregulowana w art. 444 Kodeksu Cywilnego, który stanowi, że naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Poszkodowany ma prawo żądać pokrycia wydatków na leczenie, a co więcej na jego żądanie zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na te cele. Zatem w razie wypadku poszkodowany świadomy, tego że jego leczenie będzie wiązało się z różnymi dodatkowymi kosztami, może zwrócić się do sprawcy o wypłatę tych środków z góry. Konieczne jest aby poszkodowany uprawdopodobnił wystąpienie wszystkich opłat, które będzie musiał w trakcie rekonwalescencji ponieść, może tego dokonać przedkładając rachunki czy odpowiednie zaświadczenia. Koszty te obejmują:
koszty zakupów leków
koszty związane z dodatkowym odżywianiem w okresie leczenia i rehabilitacji
koszty pobytu w szpitalu i zabiegów rehabilitacyjnych
koszty konsultacji u wybitnych specjalistów
koszty środków opatrunkowych i przyrządów rehabilitacyjnych
koszty związane z dodatkową opieką podczas leczenia
koszty poniesione na zakup sprzętu ortopedycznego i protez
koszty związane z przejazdami osób bliskich w celu odwiedzin w szpitalu
Ponadto jeśli poszkodowany stał się inwalidą, zobowiązany musi ponieść koszty przygotowania go do innego zawodu.
koszty zakupów leków
koszty związane z dodatkowym odżywianiem w okresie leczenia i rehabilitacji
koszty pobytu w szpitalu i zabiegów rehabilitacyjnych
koszty konsultacji u wybitnych specjalistów
koszty środków opatrunkowych i przyrządów rehabilitacyjnych
koszty związane z dodatkową opieką podczas leczenia
koszty poniesione na zakup sprzętu ortopedycznego i protez
koszty związane z przejazdami osób bliskich w celu odwiedzin w szpitalu
Ponadto jeśli poszkodowany stał się inwalidą, zobowiązany musi ponieść koszty przygotowania go do innego zawodu.
Oprócz odszkodowania opisanego powyżej istnieje także inna postać odszkodowania uregulowana w art. 415 Kodeksu Cywilnego: "Kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę, zobowiązany jest do jej naprawienia."
Ugoda sądowa
Zgodnie z art. 10 kodeksu postępowania cywilnego ugodowe załatwienie sprawy jest jedną z podstawowych zasad procedury cywilnej. Sąd powinien dążyć do ugodowego załatwienia w każdym stanie postępowania, w sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne. Zatem nie tylko w postępowaniu pojednawczym możliwe jest jej zawarcie, ale w każdej fazie postępowania. Niezależnie od tego obie ugody są ugodami sądowymi. Istotą ugody jest wybór przez strony rozwiązania kompromisowego poprzez wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego miedzy nimi stosunku prawnego. Ma na celu zapewnienie, aby roszczenie było chociaż częściowo spełnione, a także uchylenie istniejącego lub mogącego powstać sporu na tym tle, a także zapewnienie uzyskania pewności co do wzajemnych roszczeń. Zawarcie ugody kończy spór między stronami, nie następuje już wydanie wyroku, sąd natomiast wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania (w całości lub w odpowiednim zakresie). Ponadto o ile strony nie postanowią inaczej, sąd w owym postanowieniu zniesie wzajemnie koszty postępowania ugodowego.
Postępowanie pojednawcze
Postępowanie to jest formą postępowania przed sądem, której celem jest ugodowe rozstrzygnięcie sporu. Postępowanie to regulowane jest przez art. 184-186 kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z art. 184 k.p.c. jego przedmiotem mogą być sprawy cywilne, których charakter na to zezwala. Zawarcie ugody następuje przed wniesieniem pozwu i jest zależne od woli stron.
W przypadku gdy treść ugody jest niezgodna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa wówczas sąd uzna ugodę za niedopuszczalną.
O zawezwaniu do próby ugodowej można zwrócić się do sądu rejonowego ogólnie właściwego dla przeciwnika, przy czy zwrócić się należy w formie pisemnej. W wezwaniu należy zwięźle oznaczyć sprawę. Opłata od wniosku o zawezwanie do próby ugodowej wynosi 40zł co wynika z ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z 28 lipca 2005 roku. Postępowanie pojednawcze przeprowadza sąd w składzie jednego sędziego, następnie z jego przebiegu spisuje się protokół, a gdy dojdzie do zawarcia ugody, jej osnowę wciąga się do tego protokołu. Ugodę podpisują strony, a w razie braku możności podpisania ugody, sąd stwierdza to w protokole.
Od wzywającego, który nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie przeciwnika włoży obowiązek zwrotu kosztów wywołanych próbą ugodową. W odwrotnej sytuacji, gdy to przeciwnik bez usprawiedliwienia nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie wzywającego, który wniósł następnie w tej sprawie pozew, uwzględni w orzeczeniu kończącym postępowanie koszty wywołane próbą ugodową.
Zaletą postępowania pojednawczego są z pewnością niższe koszty niż przy postępowaniu sądowym. Wnioskodawca ponosi wspomniane 40 zł kosztów opłaty sądowej od wniesienia wniosku, z kolei w przypadku zawarcia ugody nie ma innych kosztów ponoszonych przez strony. Kolejnym ważnym aspektem jest szybkość postępowania, gdyż w przeciwieństwie do postępowania sądowego nie mamy tu do czynienia z jego formalizmem (postępowanie dowodowe, zaskarżanie orzeczeń itp.) Ponadto postępowanie pojednawcze przynosi korzystniejszy skutek wynikający z zawarcia ugody, gdyż spór toczący się pomiędzy stronami zostaje załagodzony w drodze wzajemnych ustępstw, co nie zaostrza konfliktu, a prowadzi do jego załagodzenia.
W przypadku gdy treść ugody jest niezgodna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa wówczas sąd uzna ugodę za niedopuszczalną.
O zawezwaniu do próby ugodowej można zwrócić się do sądu rejonowego ogólnie właściwego dla przeciwnika, przy czy zwrócić się należy w formie pisemnej. W wezwaniu należy zwięźle oznaczyć sprawę. Opłata od wniosku o zawezwanie do próby ugodowej wynosi 40zł co wynika z ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z 28 lipca 2005 roku. Postępowanie pojednawcze przeprowadza sąd w składzie jednego sędziego, następnie z jego przebiegu spisuje się protokół, a gdy dojdzie do zawarcia ugody, jej osnowę wciąga się do tego protokołu. Ugodę podpisują strony, a w razie braku możności podpisania ugody, sąd stwierdza to w protokole.
Od wzywającego, który nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie przeciwnika włoży obowiązek zwrotu kosztów wywołanych próbą ugodową. W odwrotnej sytuacji, gdy to przeciwnik bez usprawiedliwienia nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie wzywającego, który wniósł następnie w tej sprawie pozew, uwzględni w orzeczeniu kończącym postępowanie koszty wywołane próbą ugodową.
Zaletą postępowania pojednawczego są z pewnością niższe koszty niż przy postępowaniu sądowym. Wnioskodawca ponosi wspomniane 40 zł kosztów opłaty sądowej od wniesienia wniosku, z kolei w przypadku zawarcia ugody nie ma innych kosztów ponoszonych przez strony. Kolejnym ważnym aspektem jest szybkość postępowania, gdyż w przeciwieństwie do postępowania sądowego nie mamy tu do czynienia z jego formalizmem (postępowanie dowodowe, zaskarżanie orzeczeń itp.) Ponadto postępowanie pojednawcze przynosi korzystniejszy skutek wynikający z zawarcia ugody, gdyż spór toczący się pomiędzy stronami zostaje załagodzony w drodze wzajemnych ustępstw, co nie zaostrza konfliktu, a prowadzi do jego załagodzenia.