8 gru 2015

Dobra niematerialne / Szkoda na osobie / Zadośćuczynienie

Dobra niematerialne


To dobra, które występują w obrocie cywilnoprawnych i nieposiadaną postaci materialnej, są wynikiem twórczości artystycznej, naukowej lub wynalazczej. Dobra niematerialne regulowane są przez przepisy należące do różnych gałęzi prawa, np.: prawa administracyjnego lub karnego. Do katalogu takich dóbr zaliczymy: dobra osobiste, przedmioty własności intelektualnej, pieniądze, papiery wartościowe czy różne postacie energii. Aby móc korzystać z tych dóbr konieczne może być posiadanie materialnych nośników w postaci rzeczy. Za społecznie doniosłe dobra niematerialne uważa się dobra osobiste człowieka uregulowane w art. 23 Kodeksu Cywilnego. Zalicza się do nich takie wartości jak zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania i inne.


Szkoda na osobie


Szkoda na osobie może łączyć się z dwoma sytuacjami, może być ona wynikiem uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, jednakże uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia mogą prowadzić także do śmierci poszkodowanego. Obie sytuacje są uregulowane w Kodeksie Cywilnym w art. 23 i 24 w związku z art. 444 i n. Kodeksu Cywilnego. Przy czym konieczne jest rozróżnienie świadczeń przysługujących zarówno poszkodowanemu jak i jego rodzinie. Wyróżniamy zatem odszkodowanie oraz zadośćuczynienie.


Zadośćuczynienie


Jest świadczeniem uregulowanym w art. 445 k.c. to bardzo specyficzny rodzaj odszkodowania, który ma na celu rekompensatę poczucia krzywdy oraz cierpień fizycznych powstałych w skutek wypadku. Zadośćuczynienie ma na celu naprawienie szkód niewymiernych, i tym różni się od odszkodowania, które przyznaje się w celu zniwelowania szkód materialnych. Za szkodę niematerialną uznane będzie więc w przypadku uszkodzenia ciała ból i cierpienie, a także konieczność hospitalizacji, czy też zmiany w psychice spowodowane silnymi przeżyciami w związku z wypadkiem. O wypłatę takiego świadczenia, które przyjmuje formę pieniężną może ubiegać się każdy, kto dozna krzywdy moralnej, przy czym samo ustalenie jego wysokości wiąże się z licznymi aspektami i nie może opierać się na sztywnych ramach. Należy ustalić bowiem przeróżne czynniki, takie jak wiek, płeć, porównanie sytuacji życiowej przed i po wypadku danej osoby. Zgodnie z obowiązującym orzecznictwem zadośćuczynienie pełni funkcję kompensacyjna, co oznacza, że ma ono sens tylko wtedy gdy wywołuje u poszkodowanego poczucie rzeczywistej rekompensaty.

Zgodnie z art. 445 § 3 Kodeksu Cywilnego roszczenie o zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców tylko w przypadku gdy, zostało uznane na piśmie, lub gdy powództwo zostało wytoczone za życia poszkodowanego.